Seçim ittifakıyla ilgili yasalar parlamentoya sunuldu
Seçim öncesi ittifak yolunu açan yasama önerisi, iktidardaki Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) ve Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) ortak komisyon üyeleri tarafından meclise sunuldu.
“26 maddenin önerisi, seçmenlerde, yerel seçimlerde ve siyasi partilerde farklı yasalarda değişiklikler yapıyor. Bütün makaleler, seçim ittifaklarıyla ilgili değil. Yerel seçimler konusunda değişiklikler var. Parlamento Anayasa Komisyonu başkanı ve AKP milletvekili Mustafa Şentop, yasal paket gönderildikten sonra düzenlenen 21 Şubat tarihli basın toplantısında, bazı değişikliklerin önceki deneyimler ve seçim güvenliği ile ilgili olduğunu söyledi.
AKP ve MHP üyelerinin ortak bir komisyonu, Cumhurbaşkanı Recepi Tayyip Erdoğan’ın ve MHP genel başkanı Devlet Bahçeli’nin 18 Şubat’taki toplantısından sonra nihai şeklini alan hukuk paketiyle ilgili çalışmaları tamamladı.
Pakette, siyasi partilerin sandık kağıtlarına siyasi parti amblemini koyarken siyasi partilerin bir ittifak olarak seçime girmelerini sağlayacak hükümler var. Bu, mevcut yasalar uyarınca mümkün değildir, buna göre eğer taraflar bir koalisyon kurmak istiyorsa, yalnızca bir partinin başka bir partinin siyasi çatısı altında bir seçim yapması halinde mümkün olacaktır.
Yeni yönetmelikle ittifak içindeki siyasi partilerin siyasi amblemleri birbirlerinin yanındaki oy pusulasında yer alacak, ittifakın ismi de logolarının üstünde olacak.
Yönetmelik% 10 seçim barajını elinde tutuyor ancak ittifak içindeki partilerin değil, ittifakın oylarının toplamına uygulanacak. Milletvekillerinin sayısı da ittifakın oylarının toplamına göre belirlenecek.
MHP, aldığı oyların bir kaydını tutmak ve Hazine hibelerinden yararlanmaya devam etmek istemekle, özellikle parlamento seçimlerinde seçimlerde siyasi kimliğini korumak istiyor. Oylarının yüzde 10’luk barajın altına düşeceğinden endişe duyuyordu.
Öte yandan AKP, cumhurbaşkanlığı seçimlerinde oyların yüzde 50’sinin Erdoğan’ın gelecekteki cumhurbaşkanlığını mümkün kılmasını ve seçim yüzdesinin yüzde 40-45 civarında olması öngörülüyor.
Yönetmelikle ittifak içindeki partiler hem milletvekillerinin ortak bir listesini hazırlayabilir veya ayrı listeler çıkarabilir. Bireyler ve parti liderleri taraflardan istifa etmeden şahsen bir ittifaka girebilirler.
Pakette ayrıca, “seçim güvenliği” ile ilgili hükümler de bulunmaktadır; buna göre, sandık sandıkları güvenlik gerekçesiyle taşınabilir ve seçim bölgelerinde birleşik veya karışık olabilir.
Hareket, özellikle doğu ve güneydoğu illerinde önceki seçimlerinde AKP tarafından önerildi ancak Türkiye Yüksek Seçim Kurulu (YSK) tarafından kabul edilmedi.
Yönetmelik, özel güvenlik görevlilerinin, silahlı personelin ve belediye görevlilerinin oy sandığı odalarına girmelerini sağlayan “oy kutusu alanı” tanımını değiştiriyor. Aynı zamanda vatandaşların, sandık odalarında polis kuvvetlerinin bulunmasına izin veren oy sandığı görevlileri veya oylama usulleri hakkında şikayet etmelerine izin veriliyor.
Yönetmelikle, mühürlü oy pusulaları da geçerli sayılır. YSK’nın mühürsüz kağıtları geçerli sayma kararı, muhalefet tarafından bir önceki seçimde oy verme usulsüzlüğüne neden olduğu için şiddetle eleştirildi.
CHP ittifakı eleştirdi
Ana muhalefetteki Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) sözcüsü Bülent Tezcan, AKP-MHP koalisyonunu “bir kişinin rejimi” oluşturmayı amaçladığını savunarak eleştirdi.
CHP’nin 21 Şubat Merkez Yönetim Kurulu toplantısından sonra yaptığı açıklamada, “Tek kişilik bir koalisyon var ve bu koalisyonun tek amacı, tek kişilik bir rejimin uygulanması olduğunu” söyledi.
Yetkili, ittifakla ilgili düzenlemelerin Erdoğan’ı sonraki cumhurbaşkanlığı seçimlerinde kazanmasını sağlamayı da söyledi.